Kanser hücreleri, yeni ve daha uzak dokulara yayılabilme özelliğine sahiptirler ve bu özellikleri onları daha da ölümcül hale getirir. Tümör hücreleri kan veya lenfatik yollarla vücuda dağılabilir ve ulaştıkları yerlerde çoğalabilirler; bu sürece metastaz denir. Kanserin metastaik yayılımı için damar ağı, çok önemli bir etmendir.

Yeni kan damarlarının oluşması sürecine anjiyogenez adı verilir. Aynı şekilde yeni lenfatik kanal ve damarların oluşumu sürecine de lenfogenez adı verilir. Her iki süreç de tümörlere oksijen ve besin sağlamakta ve atıkları hızlıca uzaklaştırmada oldukça önemlidir. Anjiyogenik faktörler, özellikle neoplastik damarlanmanın oldukça yoğun olduğu yerlerde yüksek konsantrasyonlarda bulunur.

Penis, yapı ve görevi itibariyle tüm zamanların en ilgi çeken organları arasında yer almaktadır. Kültürel bir tabu haline getirilmiş olmasından ötürü, dalak ya da pankreas hakkında konuşurken kimsenin yüzü kızarmasa da, penis hakkında konuşurken kıkırdamalar, utanıp bozarmalar ve benzeri duygu ve davranışlar oldukça yaygındır. Halbuki, ortalama bir insan söz konusu olduğunda, vücudumuzun kütlece binde 2'sini, yani %0.2'sini oluşturan, kemiksiz, sıklıkla kanla dolarak şişen, damar ve sinir yığını olan bu organ hakkında bahsederken de, en az saçlarımız ya da parmaklarımız ile ilgili konuşurken olduğu kadar rahat olabilmeliyiz.

Dahası, merak etmiyoruz da değil! Bize en sık gelen sorular, cinsellik ve üreme organlarıyla ilgili sorular oluyor. Bu da çok normal; çünkü var oluşumuzu bu organlara ve sistemlere borçluyuz. Örneğin vajina ile ilgili bilmeniz gereken her şeye buradaki yazımızda yer vermiştik. Bu yazıda da penise bir bakış atalım.

Bu Türkçe sözler, biri bizden 21.7 milyar, diğeri 18 milyar kilometre uzakta olan iki NASA uzay sondasının gövdesine eklenmiş altın birer plak üzerine kazınmış halde bulunuyor. Ola ki ileride bir gün, gramafonu icat etmiş zeki bir uzaylı türün eline geçerse, onlara çoktan eskimiş bir şekilde, ama yine de Türkçe olarak günaydın diyebileceğiz. Tabii eğer gezegenlerinde gün ayıyorsa anlamlı olacaktır…

Plak, görevin azimli hedefleri gereği oldukça aceleyle hazırlandığı için az önceki Türkçe cümleyi kaydedecek bir Türk bulamamışlar. Onun yerine, Türkçe bilen, veya en azından Türkçeyi telaffuz edebilen Peter Ian Kuniholm isimli, ödüllü bir Cornell Üniversitesi arkeoloğu bu sözleri 1970’lerde kaydetti. 1977 yılında gönderilen 2 Voyager sondası ile uzaya, Türkçemizle birlikte 55 ayrı dilde selam gönderdik. Bu tüm kültürleri kapsayamıyor; ancak Dünya’nın %65’ini temsil ediyor. Bunlar arasında Sümerce, Antik Yunanca, çeşitli Afrika yerli dilleri, Ermenice, Persçe ve insanlığın ortak dil denemelerinden birisi olan Esperanto bile bulunuyor! Birçok dilde “merhaba”, “selam”, “barış” gibi kelimelerle iyi dilekler kaydedilmiş olsa da, örneğin İsveççe kaydı yapan Gunnel Schaar “Dünya gezegenindeki Ithaca kentindeki ufak bir üniversitesindeki bir bilgisayar yazılımcısından selamlar.” Demeyi seçti. Mandarin Çincesiyle kayıt yapan Liang Ku, uzaylıların eğer müsaitlerse gelip bizi ziyaret etmelerini istediklerini söyledi. Bizim favorimiz ise Arapça kaydı yapan Amahl Shakh’ın söyledikleri:

Koku alma (olfaksiyon), uzun zamandır incelenen biyolojik bir süreçtir. Bu sürece dair düşünsel kökenler, Antik Yunan filozofları Demokritos ve Epikuros'a kadar dayanır; bu düşünürler, evrendeki her şeyin atomlardan oluştuğu anlayışı çerçevesinde koku algısını da atomik parçacıkların duyusal organlara temas etmesiyle açıklar.^[1] Demokritos’un atomik teorisinin savunucuları, tatlı kokulu maddelerin atomlarının yumuşak yapılı; kötü kokulu maddelerin de burnu rahatsız edecek şekilde sert ve çıkıntılı yapıda olduğunu öne sürmüşlerdir.^[2]

Romalı filozof Lucretius (MÖ 50) ise ünlü eseri De Rerum Natura'da kokunun parçacıklar halinde yayıldığını, farklı hayvanların koku algılama yeteneklerinin birbirinden farklı olduğunu ve nesneler bozulduğunda, yandığında veya kırıldığında koku yaymaya daha eğilimli olduğunu öne sürmüştür. Ayrıca her koku parçacığının kendine özgü bir şekli olduğunu, kokuyu algılayan alıcılar (reseptörler) ve sinir yollarının bu şekillerle uyumlu olduğunu ve böylece kokunun algılandığını belirtir. Tabi moleküler reseptörleri modern anlamda tanımlamamıştır. Bu noktada Lucretius'un felsefi bir benzetme yaptığını belirtmek olanaklıdır. Aynı molekülün farklı alıcılarda farklı biçimlerde algılanmasının, o molekülün bu yolaklara girişinin niteliğiyle açıklanabileceğini; dolayısıyla bir kişi tarafından acı olarak algılanan bir koku parçacığının başkası tarafından tatlı olarak algılanabileceğini vurgular.^[3]

Dermatolojik olarak yapılan hiçbir araştırmada, su ile yüzdeki noktalar arasında bir bağlantı bulunamamıştır. Suyun içindeki kimyasalların miktarına bağlı olarak sivilce oluşumu tetiklenebilir; ancak bunun suçlusu kuru olmayan yüz veya suyun kendisi değil; suyun içindeki minerallerdir.

Özellikle yoğun mineralli suların bulunduğu bölgelerde yaşayan kişiler, yüzlerini daha çok yıkadıklarında daha çok sivilce oluşumu gözleyebilirler. Buna bağlı olarak bu sivilcelerin nedeninin yüzlerini düzgün kurulamamak olduğunu düşünebilirler.

Somatik Semptom Bozukluğu, büyük duygusal sıkıntıya ve işlevsellik sorunlarına neden olan ağrı veya yorgunluk gibi fiziksel semptomlara aşırı derecede odaklanma ile karakterize bir bozukluktur. Bozukluğa sahip olan bireyler genellikle semptomları hakkında en kötüsünü düşünür, sıklıkla tıbbi yardım arar ve diğer ciddi durumlar olmasa bile bir açıklama aramaya devam ederler. Semptomlarla ilişkili teşhis edilmiş başka bir tıbbi durum olabilir veya olmayabilir, ancak semptomlara verilen tepki normal değildir.

Somatik Semptom Bozukluğu'nun kesin nedeni bilinmemekle birlikte gelişiminde genetik, biyolojik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Bozukluğun tedavisine yönelik yaklaşımlar psikolojik ve farmakolojik müdahaleleri içerir.

Dünya genelinde, özellikle de bilimsel gerçeklerin halk arasındaki kabulünün ortalama altı seviyede olduğu ABD ve Türkiye gibi ülkelerde, halkın evrimi anlama ve onu, var oluşun kökenlerini izah eden bir doğa yasası olarak kabul etme oranları artmaya başladıkça, bilim düşmanları ve gerici kitleler aracılığıyla evrimi ya da genel olarak bilimi "ateizm" ile eşdeğer gösterme çabalarında da bir artış gözleniyor. Bu nedenle, bir bilim sahası olan evrimsel biyolojinin ve genel olarak bilimin ateizm/teizm konusundaki tutumuna bir bakış atmakta ve bazı yanlış anlaşılmaları netleştirmekte fayda görüyoruz. Zira evrimin bilim insanları arasında kabul görmediği ve/veya bilim insanlarının genellikle ateist oldukları yönünde çok ciddi yalanlar halk arasına düzenli olarak yayılıyor.

Bu yalanların amacı, bilime ısınmaya başlayan toplumları bilimden ve sorgulamadan uzak tutmak. Sosyal medyada da bu propagandanın sıklıkla karşımıza çıkıyor olması, bu yazının elzem olduğunu gösteriyor. Bu yalanları tamamen ve kökünden kazımak, ülkemizin insanlarının bilime olan önyargılarını kırması için çok büyük bir adım olacaktır diye düşünüyoruz.